نقش فر هنگ در رشد وتوسعه:

نقش فرهنگ در رشد و توسعه:

فرهنگ چیست ؟طوریکه میدانید کلیمه فرهنگ بر علم ودانش ادب وهنر تعلیم وتربیت آثارعلمی تاریخی وادبی وبه تعبیر عامتر وکامل تر برمجموعه  علوم ومعارف آداب ورسوم (عنعنات) وهنرهای گوناگون

 یک قوم ویک ( ملت) چه در گذشته وچه در آینده بر همه آنها

 اطلاق میشود.

 دانشمندان علوم اجتماعی تعاریف مختلفی از مفهوم فرهنگ را ارائه کردند وبرای ملت نیز تعاریف گوناگونی را بیان داشتند تعدادی بدین باور اند که ملت عبارت از مجموعه مردمی است که دارای فرهنگ دین نژاد- تاریخ

  زبان رسوم وعنعنات مشترکی بوده ودر سرزمینی مشترکی باهم زیست کنند وعده ای دیگری میگویند که ملت عبارت از مجموعه مردمی است

 که دارای منافع مشترکی بوده ودر سرزمین مشترکی باهم زندگی دارند.

 واز نظر اسلام ملت به مفهوم و معنی راه وروش دین وآئین آمده ودر قرآن کریم کلیمه ملت در چندین مورد ذکر گردیده است.

( ملـته ابیکم ابراهیم هو سماکم المسلمین) سوره حج آیه77 که به این معنی مفهوم ملت نسبت به اصطلاحی که در فرهنگ سیاسی فارسی ازان  استفاده میشود متفاوت بنظر میرسد ومرادف کلیمه ملت به این معنی در زبان عربی کلیمه (شعب) بکار رفته (یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر وانثی وجعلناکم شعوبا وقبائیل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقاکم) سوره حجرات آیه 13 ای مردم ما شما را از مرد وزنی آفریدیم واز شما ملت ها وگروها ی پدید آوردیم تا یکدیگر را باز شناسید وحقا که گرامی ترین شما نزد خداوند پرهیز گاروپارساترین شما است) ولی نظر به واقعیت های موجودیکه امروز پیش روی ما قرار دارد در جهان معاصر ملت بیشتر به مفهوم متعارفش بر تعریف یاد شده فوق صدق پیدا میکند اگرچه از نظر اسلامی واعتقادی کلیمه ملت به مفهوم هم نژادی وهم خونی با خواسته اسلام که ملت به معنی راه وروش دین وآئین بوده تفاوت زیادی دارد مگر در اینجا دو موضوع را نباید ازذهن خویش دور داشته باشیم :

 اول: حالت موجودی است که می بینیم در ( امت) اسلام ملت عرب ترک افغان ایرانی  پاکستانی اندونیزیا ئی وسائیر

 ملت ها ی مختلف که هر کدام  دارای کشور مستقلی زبان جداگانه ای

 تا ریخ عرف و عادات وچیز های مخصوص مختص بخود بوده و در عرصه جهانی موجود اند .

دوم: حالت مطلوب وآرمانی است که آن وحدت امت اسلام بوده که این حالت مطلوب خواسته قلبی واعتقادی مسلمانان است ودر قر آن کریم جامعه مسلمانان بیشتر بعنوان وتعبیر (امت) بیان شده

( وکذالک جعلناکم امته وسطا لتکونوا شهداء علی الناس ویکون

 الر سول علیکم شهیدا) سوره بقره آیه 143( وبدینگونه شما را امتی میانه ساختیم تا برمردم گواه باشید وپیامبر بر شما گواه باشد) که بدینصورت

می بینیم جامعه مسلمانان از چهار چوب محدودیت سرزمینی وقومی بیرون آمده وبیشتر در آن مرز عقیده وایمان مطرح میگردد ولی نظر بواقعیت های موجود زندگی امروزی ملت بیشتر به گروهی از انسانهای اطلاق میشود که در سرزمین مشخصی سکونت داشته وپیوند های تاریخی وفرهنگی واعتقادی آنها را بیگدیگر متصل ساخته باشد از این جهت میتوان گفت: فرهنگ ملی بر مجموعه علوم .فنون معارف آثار علمی وتاریخی روش زندگی رسوم وعنعنات که یک قوم ویک ملت در طول تاریخ گذشته حال وآینده خویش صاحب بوده مجموعه آنها را شامل میگردد که از اینجهت رشد وتوسعه علمی وتعمیم وانکشاف مفاهیمی چون تاریخ زبان  رسم وعادات وعنعنات مشترک واز همه مهمتر دین واعتقادات مشترک میتواند بزرگترین عاملی در راه انسجام وتحقق وتکوین واقعی (ملت) بحساب رود.

 بادر نظر داشت تعاریف مختلفی که در بالا به آن اشاره رفت به این نتیجه خواهیم رسید که نقش وتوسعه فرهنگی در تکوین وتشکل وانسجام ومتحد ساختن مردم وبیرون ساختن آنها از حلقه های کوچک قبیله ای و طائیفه ای محلی ومنطقه ای چقدر بارز ودرخشان بوده وعامل بزرگی در تکوین وانسجام همه جانبه ملت محسوب میگردد زیرا تا زمانیکه مردم خود را از قالب های کوچک قومی وقبیلوی که باعث قطع ارتباطات شان از یگدیگر میگردد بیرون نیا ور ند وخودرا بیگدیگر نزدیک فکر نکنند ووسعت دیدشان فقط در حول وحوش قوم وقبیله ومحله خودشان تمرکز داشته باشد مشکل است در چنین حالتی به مفهوم (ملی)وزندگی مشترک اجتماعی(شهروندی) بتوان مصداق واقعی پیداکرد.

با احترام

 سید محمد خیرخواه