«زبان مشترک میراث گرانبهای نیاکان ما» عنوان کتابی در خصوص زبان فارسی در افغانستان ایران، آسیای میانه و شبه‌قاره هند است و به تازگی در هرات افغانستان منتشر شده است.
بخش مهمی از کتاب «زبان مشترک میراث گرانبهای نیاکان ما» به ادبیات دوران معاصر اختصاص دارد که مؤلف در این بخش، زبان و ادبیات فارسی در کشور های ایران، افغانستان، تاجیکستان، و برخی کشورهای آسیای میانه و شبه‌قاره هند را به شکل مستقل بررسی کرده است و نمونه‌هایی از آثار شاعران و نویسندگان این کشورها را نیز آورده است.
در بخش ادبیات معاصر، از ایران به آثار «ملک‌الشعرا»، «محمدتقی بهار»، «فرخی یزدی»، «محمدحسین شهریار»، «فروغ فرخزاد»، «حمید سبزواری»، «هوشنگ ابتهاج» و «علی شریعتی» اشاره شده و نمونه‌هایی از آثار آنان در این کتاب به چشم می‌خورد.
از شاعران و نویسندگان افغانستان، مؤلف به آثاری از «خلیل‌الله خلیلی»، «محجوبه هروی»، «صلاح‌الدین سلجوقی»، «عبدالرحمن پژواک»، «صوفی عشقری»، «سید اسماعیل بلخی»، «واصف باختری» و «قهار عاصی» اشاره کرده است.
در مقدمه کتاب، سید محمد خیرخواه سفیر سابق افغانستان در تهران به نقش زبان فارسی و تأثیری که بر فرهنگ‌های دیگر از جمله تأثیر عمیقی که بر شبه‌قاره هند داشته، پرداخته است.
وضعیت کنونی زبان فارسی در ایران، افغانستان، تاجیکستان و آسیای میانه بخش دیگری از پیش‌درآمد این کتاب است که نویسنده ضمن بررسی وضعیت زبان فارسی در این کشورها، به عوامل ورود واژه‌های بیگانه در زبان فارسی پرداخته است.
«سیدمحمد خیرخواه» مؤلف کتاب همچنین با ذکر برخی از اهداف «فرهنگستان زبان و ادب فارسی» در ایران به پیشینه این فرهنگستان پرداخته است. نویسنده در این کتاب نگاهی نیز به گذشته ادبی زبان فارسی و نظم و نثر هر دوره ادبی دارد. در این کتاب به شکل گذار دوره‌های ادبی بررسی شده و نمونه‌هایی از هر دوره نیز در کتاب بیان شده است.
از دوره اول زبان فارسی که قرن سوم تا پنجم هجری را شامل می شود، مؤلف نمونه‌هایی از آثار «رودکی»، «فردوسی طوسی»، «خواجه‌عبدالله انصاری»، «فخرالدین رازی»، «ناصر خسرو قبادیانی»، «خواجه نظام الملک»، «خیام نیشابوری»، «امام محمد غزالی»، «شهید بلخی»، «کسایی مروزی»، «رابعه بلخی» و تعداد دیگری از شاعران و نویسندگان این دوره را در کتاب آورده است.
دوره دوم ادبی که از ابتدای قرن ششم تا هشتم هجری قمری را شامل می‌شود، نمونه‌هایی از نظم و نثر «مولانا جلال‌الدین بلخی»، «عطار نیشابوری»، «سعدی شیرازی»، «ابوالفضل بیهقی»، «سنائی غزنوی»، «انوری ابیوردی»، «کمال خنجندی»، «امیر خسرو دهلوی»، «نظامی گنجوی»، «عبید زاکانی» و تعدادی دیگر از شاعران در این اثر به چشم می‌خورد.
از دوره های سوم و چهارم که از ابتدای قرن هشتم تا اواخر قرن سیزدهم هجری را شامل می‌شود، مؤلف ضمن بررسی مختصری که بر این دوران‌ها داشته، نمونه‌هایی را از نظم و نثر هر دوره در کتاب آورده است.
آثاری از «حافظ شیرازی»، «امیرعلی شیرنوایی»، «عبداالرحمن جامی»، «صائب تبریزی»، «عبدالقادر بیدل دهلوی»، «مولانا حسین واعظ کاشفی»، «طبیب اصفهانی»، «فروغ بسطامی»، «هاتف اصفهانی»، «قاری عبدالله»، «اقبال لاهوری» و «سیدجمال الدین افغانی که مربوط به دوره های سوم و چهارم ادبی است صفحاتی از کتاب را شکل می‌دهد.
در طرح روی جلد این کتاب که به قلم توسط «سیدمحمد خیرخواه» در 256 صفحه منتشر شده اثری منسوب به «کمال‌الدین بهزاد» چاپ شده است.
فارس
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد